بررسی ارزش غذایی گز

گز یکی از محبوب‌ترین و اصیل‌ترین شیرینی‌های ایرانی است که از دیرباز جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ غذایی ایران داشته است. این شیرینی سنتی که عمدتاً در شهر اصفهان تولید می‌شود، از ترکیباتی طبیعی مانند انگبین، سفیده تخم‌مرغ، مغزهای مغذی و گلاب تهیه می‌گردد. امروزه انواع مختلفی از گز مثل گز رژیمی، سوهان گزی و گزهای حاوی مغزهای متنوع مانند پسته و بادام در بازار موجود است. با افزایش توجه مردم به تغذیه سالم، بررسی ارزش غذایی گز و تأثیر آن بر سلامت بدن اهمیت بیشتری پیدا کرده است. این مقاله به بررسی ترکیبات گز، میزان کالری گز، مواد مغذی موجود در آن و تأثیر مصرف آن بر سلامت افراد می‌پردازد.

ارزش غذایی گز و ترکیبات آن

گز از مواد اولیه طبیعی و ساده‌ای تهیه می‌شود که هرکدام نقش مهمی در ارزش غذایی آن دارند. ترکیبات اصلی گز شامل موارد زیر است:

• انگبین (گز علفی یا شیرابه‌های گیاهی): شیرین‌کننده طبیعی که علاوه بر طعم عالی، دارای خواص آنتی‌اکسیدانی است.
• سفیده تخم‌مرغ: منبعی از پروتئین که به بافت گز حالت نرم و سبک می‌دهد.
• گلاب: عطر و طعم خاصی به گز می‌بخشد و در طب سنتی به عنوان آرام‌بخش و تقویت‌کننده دستگاه گوارش شناخته می‌شود.
• مغزهای خوراکی (پسته، بادام و گردو): حاوی چربی‌های مفید، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی که ارزش تغذیه‌ای گز را افزایش می‌دهند.
• شکر یا شیرین‌کننده‌های جایگزین: میزان شیرینی گز را تنظیم می‌کند. در گز رژیمی، از شیرین‌کننده‌های طبیعی مانند استویا یا شیرین‌کننده‌های کم‌کالری استفاده می‌شود.

کالری گز و میزان انرژی آن

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افرادی که به رژیم غذایی خود اهمیت می‌دهند، میزان کالری گز است. هر ۱۰۰ گرم گزِ معمولی، تقریباً بین ۳۸۰ تا ۴۲۰ کالری دارد که این مقدار، بسته به نوع گز، میزان مغزهای استفاده‌شده و نوع شیرین‌کننده متفاوت است. اگرچه گز، انرژی بالایی دارد، اما نسبت به بسیاری از شیرینی‌های صنعتی، ترکیبات سالم‌تری داشته و فاقد مواد افزودنیِ مضر است.

مقایسه کالری انواع گز

• بخوانید: کالری سوهان چقدر است؟

درشت‌مغذی‌های موجود در گز

گز علاوه بر طعم دلپذیر و سنتی خود، حاوی درشت‌مغذی‌هایی است که نقش مهمی در تأمین انرژی و سلامت بدن دارند.

• کربوهیدرات‌ها

گز عمدتاً از کربوهیدرات تشکیل شده که منبع اصلی انرژی بدن محسوب می‌شود. میزان قند طبیعی گز به دلیل استفاده از انگبین کمتر از بسیاری از شیرینی‌های دیگر است، اما همچنان مصرف متعادل آن توصیه می‌گردد.

• پروتئین

سفیده تخم‌مرغ موجود در گز، منبعی از پروتئین است اما میزان آن در مقایسه با سایر مواد غذاییِ پروتئینی، کم است. با این حال، گز حاوی مغزها (مانند پسته و بادام) است که مقدار پروتئین را افزایش می‌دهد.

• چربی‌ها

چربی موجود در گز بیشتر از مغزهای به‌کاررفته در آن تأمین می‌شود. این چربی‌ها عمدتاً از نوع چربی‌های مفید (مانند اسیدهای چرب غیراشباع) هستند که برای سلامت قلب مفیدند. در گز رژیمی، میزان چربی ممکن است کمتر باشد.

ریز‌مغذی‌های موجود در گز

علاوه بر درشت‌مغذی‌ها، گز حاوی ریزمغذی‌های مفیدی مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به تقویت سیستم ایمنی و سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند.

ویتامین‌ها

• ویتامین :E در گزهای حاوی مغز پسته و بادام وجود دارد که خاصیت آنتی‌اکسیدانی داشته و به سلامت پوست و مو کمک می‌کند.
• ویتامین :B به میزان کمی در تخم‌مرغ و مغزهای موجود در گز یافت می‌شود و در متابولیسم انرژی نقش دارد.

مواد معدنی

• کلسیم: مقدار کمی در سفیده تخم‌مرغ و مغزها وجود داشته و برای سلامت استخوان‌ها مفید است.
• آهن: در گزهای دارای مغزهایی مانند بادام و پسته یافت می‌شود و به بهبود اکسیژن‌رسانی خون کمک می‌کند.

تأثیر مصرف گز بر سلامت بدن

مصرف گز می‌تواند تأثیرات متفاوتی بر سلامت بدن داشته باشد که به میزان و نوع گز مصرفی بستگی دارد:

مزایای مصرف گز

گز نسبت به شیرینی‌های صنعتی، سالم‌تر است زیرا فاقد نگهدارنده‌های شیمیایی و روغن‌های ترانس است. مغزهای موجود در گز، خواص سلامتی‌بخش دارند و باعث بهبود عملکرد مغز و کاهش التهاب در بدن می‌شوند. گز با انگبین طبیعی، قند خون را کمتر افزایش می‌دهد و برای افرادی که به دنبال شیرینی‌های سالم‌تر هستند، گزینه بهتری است.

معایب مصرف زیاد گز

کالری بالای گز می‌تواند منجر به افزایش وزن شود، به‌ویژه اگر در رژیم غذایی متعادل مصرف نشود. گز برای افراد دیابتی مناسب نیست، مگر اینکه گز رژیمی با شیرین‌کننده‌های کم‌کالری مصرف گردد. برخی از انواع گز ممکن است مقدار زیادی قند داشته باشند که مصرف بیش از حد آن، به سلامت دندان‌ها آسیب می‌زند.

• بخوانید: همه چیز در مورد ارزش غذایی سوهان

گز مرتضوی: یکی از مرغوب‌ترین انواع گز

یکی از برندهای معروف در تولید گز، گز مرتضوی است که به دلیل استفاده از مواد اولیه باکیفیت، طعم اصیل و بسته‌بندی مناسب، محبوبیت زیادی دارد. این برند گزهای متنوعی از جمله گز لقمه‌ای، گز آردی، سوهان گزی و… تولید می‌کند. استفاده از مغزهای باکیفیت و شیرین‌کننده‌های طبیعی باعث شده تا گز مرتضوی یکی از انتخاب‌های اصلی در خرید گز باشد.

با توجه به محبوبیت و کیفیت بالای گز مرتضوی، بسیاری از افراد به دنبال خرید آسان و مطمئن این محصول هستند. خرید اینترنتی گز مرتضوی، این امکان را فراهم می‌کند که بدون نیاز به مراجعه حضوری، انواع مختلف گز را به راحتی سفارش دهید. فروش اینترنتی گز، فرصتی ایجاد کرده که علاقه مندان گز در همه جای کشور یا حتی خارج از ایران، بتوانند به سادگی به این شیرینی سنتی دسترسی داشته باشند.

جمع‌بندی

گز به عنوان یکی از محبوب‌ترین شیرینی‌های سنتی ایران، ارزش غذایی قابل‌توجهی دارد. ترکیبات طبیعی و مغذی این شیرینی باعث شده که نسبت به بسیاری از شیرینی‌های صنعتی سالم‌تر باشد. با این حال، به دلیل کالری نسبتاً بالا، مصرف آن باید در حد اعتدال باشد. افرادی که به دنبال یک گزینه کم‌کالری‌تر هستند، می‌توانند گز رژیمی را امتحان نمایند.